Konuşuyoruz Ama Neden Anlaşamıyoruz?

Sabah kalktınız. Evde anne babanıza günaydın dediniz. İşe veya okula gitmek için yola çıktınız. Gördüklerinize selam verdiniz. İşinize veya okulunuza vardınız. Arkadaşlarınızla, patronunuzla veya öğretmeninizle akşama kadar konuşup durdunuz. Bazen bu insanlar yetmedi size ve kendinizle bile konuşmaya başladınız. Konuştunuz, konuştunuz ve konuştunuz ama şöyle dönüp bir baktığınızda hiç de anlaşabildiğinizi ya da anlaşılabildiğinizi hissetmediniz.

Biz insanlar her gün onlarca insanla iletişim halinde oluruz. Kimisiyle uzun kimisiyle kısa konuşsak da, kimisini tanısak kimisini de çok tanımasak da yaptığımız konuşmaların sonucu çoğu zaman hep aynıdır. Anlaşılamamak ve anlaşamamak… Sizce neden böyle oluyor? Neden anlamıyoruz birbirimizi? Benim birkaç fikrim var. Hadi gelin hep beraber onlara bir bakalım. Belki siz de bana hak verirsiniz.

Bence ilk olarak biz insanlar birbirimizi tam manasıyla dinlemiyoruz. Diyelim ki bir arkadaşımız heyecanlı bir şekilde yanımıza geldi ve bir şeyler anlatmaya başladı. Bir süre konuştu ve ardından da bize anlattıklarıyla ilgili bir soru sordu. Kem küm ettik bir şekilde cevap verdik ama yeterli bulmadı ve dudaklarından “Sen beni dinlemiyor musun?” diye bir soru cümlesi döküldü. Biz de hemen “Dinliyorum canım dinliyorum. Sadece bir an kafam dağılmış.” dedik ve yaptığımız hatayı toplamaya çalıştık. Ama tabii ki karşı taraf bize inanmadı. Bir süre sustu, morali bozuk bozuk karşımızda oturdu. Ardından da dayanamayarak anlatmaya başladı. Onun konuşması bitti hemen sonra bizimki başladı. Ona doğru baktığımızda onun da bizi tam manasıyla dinlemediğini anladık. Şimdi diyeceksiniz “Sen dinledin mi ki, o dinlesin istiyorsun?” Evet, haklısınız ben de tam manasıyla dinlemedim. Ama bana sorarsınız onun beni dinlememe sebebi de benim onu dinlememe sebebim de aynı. İkimizde sadece iletişimin konuşma evresinde olmayı seçiyoruz. Sadece biz konuşalım. Sadece biz fikirlerimizi, varsayımlarımızı ya da kararlarımızı açıklayalım istiyoruz. Dinlemek her birimize çok zor geliyor. Çünkü dinlemek bir sabır işidir ve birçok insan sabırsızdır. Beklerken ki en büyük isteğimiz karşı tarafın kısa süre içinde sözlerini bitirmesi ve sıranın bize geçmesidir. Aklımızda dönüp duran şey sadece budur. Tüm odağımız ne söylediğinde değil, ne zaman bitireceğindedir. İşte bu yüzden de aramızdaki iletişim doğru gerçekleşmez.

İletişimde birbirini anlamama sebeplerinden biri de konuşanın konuşmasını doğru ses tonu ve vücut dili kullanarak yapmamasıdır. İletişim esnasında konuşana büyük bir iş düşer. Odağın her daim kendi sözlerinde olmasını istiyorsa ses tonuna ve vücut diline dikkat etmelidir. Mesela anlattıklarında heyecandan bahsediyorsa bazı yerlerde ses tonunu yükseltmeli veya alçaltmalıdır. Jest ve miniklerini kullanarak o anı sanki yeniden yaşıyormuş gibi karşı tarafa iletmesi ve bu şekilde de dikkatimizin farklı taraflara çekilmesini en aza indirmeye çalışması gerekmektedir. Konuşanın bunları yapması demek iletişimin daha doğru ilerlemesi demektir.

Konuşanın yapması gerekenlerden bahsettik şimdi sıra dinleyenin yapması gerekenlere geldi. Dinleyen kişi konuşan kişinin yüzüne bakmalıdır ve eğer yakınındaysa onunla göz kontağı kurmalıdır. Bunları yapmak karşı tarafa senin dediklerini önemsiyorum demektir. Konuşana bu hissi iletebilirsek daha hevesli ve daha içten bir şekilde konuşur. İlgimizin ve dikkatimizin başka bir yere kaymaması için yukarıda dediklerimi daha doğru bir şekilde yapmış olur.

Sonuç olarak iletişim karşılıklıdır. Konuşanın da dinleyenin de yapması gerekenler vardır ve bunlar yapılmadığı takdirde doğru bir iletişim kurulmaz. Eğer her iki taraf da üzerine düşeni yaparsa birbirimizi anlar ve yanlış anlaşılmalardan uzak durmuş oluruz. Böylelikle de anlaşılamamaktan ortaya çıkan kavgalar giderek son bulmaya başlar. Birbirimizi anlamaya başlamak kendimizi anlamaya başlamamıza da yardımcı olur. Bu yüzden iletişim halindeyken dediklerimize dikkat etmeli ve bunları uygulamaya koymalıyızdır.

İrem Avşar