Uykunun Önemi

 

 

 

 

 

 

 

Bir öğrenci olarak gece geç saatlere kadar oturup sabah da erkenden okula gitmek için uyandığımdan dolayı ne yazık ki tam olarak uykumu aldığım bir gün olmuyor. Her akşam bu gece erken yatacağım desem de bu sözler uygulamaya bir türlü geçmiyor. Sabah olduğunda yataktan çıkmak bir zulüm gibi geliyor. Aslında bu dediklerim herkes için geçerli. Etrafımda uykumu tam olarak aldım diyen kişi sayısı çok az.

Uyku vücudumuzun ve beynimizin istirahat yaptığı zamandır. Nasıl telefonumuzun şarjı bittiğinde onu şarja takıyorsak kendimizi de diğer güne hazırlamak için uykunun kollarına atmalıyız. Yakın zamanda yaşanılan pandemi yüzünden zaten bozuk olan uykumuz daha da bozuldu. Etkileri de halen devam etmekte. Uyku eksikliği sadece enerjimizi ve duygu durumumuzu etkilemekle kalmıyor birçok sağlık sorununa da sebep oluyor. Birkaç örnek vermek gerekirse;

• Diyabet
• Yüksek tansiyon
• Kalp hastalıkları
• Kas ağrıları
• Baş dönmesi
• Mide bulantısı
• Hatırlamada güçlük
• Dikkat eksikliği
• Halüsinasyon görme
• Depresyon
• Anksiyete

Bu gibi hastalıklar uyku eksikliğinin bize getirilerinden sadece birkaçıdır. Uyku süresinin kısalması, uykuya geçişte zorlanma, uyusak da dinlenmiş hissedememe… Her birimizin yaşadığı ortak dertler bunlar.

Uyusak da dinlenmiş hissedememe durumunu ele alacak olursam eğer nedeni uyku kalitesiyle ilgilidir. Uzun saatler boyu uyusak da uyandığımızda bazen hiç de dinlenmiş gibi hissedemeyiz. Çünkü uykunun bir döngüsü vardır ve ona dikkat edilmelidir.

Uyku Döngüsü

Uyku döngüsü 4 evreden oluşur ve yaklaşık 90 dakikadan oluşur. Bu evrelere NREM ve REM uykusu denir. İlk üç evre NREM’ dir. Bu evrede göz hareketleri olmaz, kalp atışı ve solunum yavaştır. Uykunun %75’i bu evredir.

REM uykusu ise uykunun en önemli kısmıdır. Bu evrede göz hareketleri hızlıdır. Rüyalar ortaya çıkar, kalbin ve beynin çalışması hızlanır. Matematiksel öğrenme ve hatıraların işlenmesi bu evrede olur.

1.Evre: En hafif uykudur. 5-15 dakika arası sürer.

2.Evre: Hafif uykudur. Beyin dalgaları yavaşlamaya başlar.

3.Evre: Derin uykudur.

4.Evre: Çok derin uykudur. REM uykusu olarak bilinir. Rüya görülür ve büyüme hormonu salgılanır.

Daha İyi Bir Uyku İçin Ne Yapmalıyız?

• 90 dakikalık uyku döngüsüne göre uyuyup kalkmalıyız. Sabah kaçta kalkmak istediğinizi ayarlamalı sonra da o saatten 90 dakikalık epizotlarla geri gitmeliyiz. Saat kaçta uyumamız gerektiğini bulup o saatte uyumalıyız. Ben çok uyuyorum ama uykumu almış gibi hissetmiyorum diyorsanız 90 dakikalık uyku döngüsünü tamamlamamış olmanız. Eğer döngü bitmeden kalkarsanız saatler boyu da uyusanız hiçbir işe yaramaz. Bu yüzden buna dikkat etmelisiniz.

• Saat 23 ve 03 arasında vücudumuz melatonin hormonu salgılar. Bu hormon epifiz bezi tarafından salgılanır ve uyku-uyanıklık döngüsünü düzenler. Bu saatlerde uykuda olmak önemlidir.

• Melatonin üretimi karanlık ortamlarda daha fazla olur. Uyuduğunuz yerin karanlık, hafif serin ve sessiz olması önemlidir.

• Gece yatmaya yakın saatlerde kafein içeren, yağlı, şekerli yiyeceklerden uzak durulmalıdır.

• Uykunuz gelmeden yatağa girmeyin. Banyo ya da meditasyon yaparak vücudunuzu rahatlatabilirsiniz.

• Uyuma ve uykudan uyanma saatleriniz çoğunlukla aynı düzende olmalıdır. Sabah bir işiniz olmasa da erken kalkmalısınız.

İyi Bir Uykunun Faydaları Nelerdir?

• Uyku sırasında büyüme hormonu salgılanır ve bu hormon cildin daha parlak, canlı ve genç olmasını sağlar.

• Konsantrasyonu arttırır. Daha yaratıcı bir bakış açımız olur. Problem çözme yeteneğimiz ve hafıza gücümüz artar.

• Bağışıklık sistemimizi güçlendirir. Az uyumak hastalıklara karşı direncimizi azaltır.

• İyi bir uyku stres seviyesini azaltır, kan basıncını düzenler.

• Uyku sırasında vücut kendini tamir eder.

Onarılması gereken yerleri onarır.
Bu yazdıklarım yararlarından sadece birkaçı. Uyku biz insanlar için çok önemli. Hayat kalitemizin artması için uyku düzenimize önem vermeli ve gerekenleri yapmalıyız.

İrem Avşar