Yaratıcılık Üzerine

 

 

 

 

 

 

 

Yaratıcılık Nedir?

Resim, müzik, edebiyat daha doğrusu sanat dediğimizde aklımızda ilk beliren şeylerden biri yaratıcılıktır. Yaratıcılık; özgün, kullanışlı, yararlı ürünler ve fikirler ortaya koymaktır. Olmayanı hayal etme, bir şeyi herkesten daha farklı bir yol ile yapma ve yeni fikirler ortaya çıkarmaktır.

Var olana bakınca herkes ondan bir şeyler çıkarır. Yaratıcılığa sahip olanlar herkesin gördüğü ile aynı şeyi görmez, kendine ait özgün düşüncelere sahip olur. Yaratıcılık yeteneği farklı metotlarla ölçülebilir. Dennis Hocevar’ ın bu konu ile ilgili yaptığı çalışmalar sonucunda metotları aşağıdaki şekilde özetlemiştir:

• Farklı Düşünme Testleri
• Tutum ve İlgi Envanterleri
• Kişilik Envanterleri
• Biyografik Envanterler
• Öğretmen Değerlendirmeleri
• Arkadaş Değerlendirmeleri
• Süpervizör Değerlendirmeleri
• Ürünlerin Değerlendirilmesi
• Tanınma, Saygınlık
• Belirtilen Yaratıcı Aktiviteler ve Başarılar

Aslında herkes yaratıcılığa sahiptir. Ama bazen insanlar bazı yaptıkları şeyler sonucunda bu yaratıcılığı engeller. Eğer bu engellerden kurtulabilirsek hepimiz yeterince yaratıcı birer birey olabiliriz.

Öncelikle risk almaktan korkmayın. Yeni bir şeyler risk alarak ortaya çıkar. Yanlış yapabilirsiniz, kötü fikirler ortaya koyabilirsiniz, bu yüzden eleştiri de alabilirsiniz. Bunlar kötü değildir. Risk almak insanı geliştirir. İşte bu yüzden bu tür korkular ile kendinizi kısıtlamayın.

Yaratıcılık kuralcılığı sevmez. İki artı iki her zaman dört etmez yaratıcılıkta. Bir yolunu bulup beş ettiği de olur üç ettiği de. Yaratıcılık özgür olmayı sever. Kendi kendimize koyduğumuz kuralları ve prensipleri ortadan kaldırarak daha esnek bir yapıya geçmeliyiz.

Herkes konfor alanında kendini güvende ve rahat hisseder. Ama yaratıcılık bizim konfor alanımızda değildir. Alışkanlıkların dışında, sarmaşıklarla kaplı bir ormanda ya da kapkaranlık bir gökyüzündedir.

Yargılayıcı olmayın. Hem kendinize hem de başkalarına ön yargıyla yaklaşmayın. Düşüncelerinizi ölçün, biçin, tartın ve öyle karar verin yargılayıp yargılamayacağınıza.

Lütfen evham yapmayın. Tamam herkes kaygılanır ama daha hiçbir şey olmadan yapamam, edemem, başaramam gibi olumsuz fiiller kullanmayın. Varsayımlarınıza kanıt bulmadıkça onlardan uzak durmaya çalışın.

Yaratıcı olmadığınıza inanmayın. “Yaratıcı değilim ben.” derseniz eğer bir süre sonra buna inanmaya başlarsınız. Yeteneğinizi siz ortaya çıkartabilirsiniz. Kimse siz bir şey yapmadan sizdeki cevheri görmez.

Yaratıcı Kişilerin Özellikleri Nelerdir?

• Kuşkuludurlar.
• Birçok ilgi alanına sahiptirler.
• Özgüven sahibidirler.
• Hayal güçleri kuvvetlidir.
•  İkna kabiliyetleri yüksektir.
• Hızlı ve pratik cevap verirler.
• Araştırma yapmayı severler.
• Yeniliklere karşı açık olmak.
• Kendine özgü olmak.
• Kitap okumayı sevmek.
• Meraklıdırlar.

Yaratıcılığı Olumlu ve Olumsuz Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Olumlular;

• Ön yargılardan uzak durmak.
• Destekleyici bir çevreye sahip olmak.
• Refah seviyesinin yüksek olması.
• Hata yapmaktan korkmamak.
• Sahip olduğumuz kaynakların yeterli olması.
• Etrafımızdaki insanların bize hoş görüyle yaklaşması.

Olumsuzlar;

• Yapılan hataların sürekli eleştirilmesi.
• Sürekli yargılanma içerisinde olmak.
• Baskıcı bir ortamda büyümek.
• Ödül-ceza sistemlerinin hayatımızda olması.
• Şekilci ve tek tip bir bakış açısına sahip olmak.
• Alışkanlıklarımıza körü körüne bağlı olmak.
• Her şeye ve herkese uyum sağlama zorunluluğuna sahip olmak.

Yaratıcılığımızı Geliştirme Yöntemleri Nedir?

1. Yaratıcı kişilerin hayatlarını okuyun ve inceleyin. Yaratıcılığa sahip olan insanların neler yaptığını öğrenin.

2. Mantığa biraz bazen ters düşün. Olaylara sıra dışı bir yerden bakmak bakış açımızı geliştiren bir anahtardır.

3. Yaratıcılığınızı geliştirebilecek bir ortam yaratın. Uygun araç gereçlerin olduğu, size cesaret ve ilham veren kişiler ve nesnelerle donatın.

4. Soru sormaktan çekinmeyin. Soru sormak problemi net olarak anlamak ve çözüm üretmek için çok önemlidir. Yaratıcılığınızı geliştirmek için probleme ‘neden’ ve ‘nasıl’ sorularını sorarak pek çok yaratıcı düşünce ortaya çıkartabilirsiniz.

5. Kitap okuyun. Kitap okumak hayal gücünüzü geliştirir. Size yeni bakış açıları sağlar.

Yukarıda yazdıklarım yaratıcılığı geliştirmemize yarayan şeylerden sadece birkaçıdır. Bunlar gibi birçok yöntem daha vardır. Tek bir şey demem gerekseydi kendinize inanın ve risk almaktan korkmayın derdim. Tecrübe edinmek yaratıcılığın ilk adımlarındandır. Hayal kurun ve adım atın. Yaratıcılık sizde var, sadece ortaya çıkmak için bir ışık bekliyor.