Diksiyon ve Hitabet

 

 

 

 

 

 

Belli başlı bir hastalığı olmadığı sürece herkes konuşabilir. Özel hayatımızda ve iş yaşantımızda iyi birer konuşan olmak çok önemlidir. Kendimizi karşı tarafa dinletebilmek, takdir toplayabilmek, karşımızdakileri ikna edebilmek için uğraşıp dururuz. İşte tam burada diksiyon ve hitabet gücü karşımıza çıkar. Etkili bir diksiyon ve hitabet gücüne sahipsek kendimizi daha iyi hisseder ve başarı basamaklarını daha kolay bir şekilde çıkabiliriz.

Öncelikle gelin diksiyon ve hitabet ne demekmiş ona bakalım.

Diksiyon Nedir?

Diksiyon köken olarak Latince bir kelimedir. Dili tanımak, dili en etkili bir biçimde kullanmak, ses yapısını incelemek ve bunlar üzerinden etkili bir şekilde konuşmaktır. Diksiyonda sözcükler gerektiği yerlerde kullanılır. Hecelerin uzunluğuna, tonlamalara, vurgulara ve telaffuza dikkat edilir.

Konuşma esnasında jest ve mimikleri kullanmak önemlidir. Jest ve mimikler sayesinde dinleyenler sizin anlatmak istediklerinizi daha hızlı bir şekilde anlar.

Diksiyonun ana hedefleri doğru konuşmak ve bir metnin duygu ve düşüncelerini karşı tarafa doğru bir şekilde aktarmaktır. Bunları başarabildiğinizde kendinizi dinletebilmiş ve insanların hafızalarında iyi bir ün bırakmış olursunuz.

Hitabet Nedir?

Hitabet; hatip kelimesiyle aynı kökten türemiştir ve dilimize Arapçadan geçmiştir. Hitabet kelimesinin yakın anlamlarından bazıları “retorik ve belagat”tır. Hatip konuşmacı anlamına gelirken, hitabet güzel ve etkili konuşma sanatı anlamına gelir. Hitabet yeteneği yüksek kişiler insanları ikna etmede daha başarılıdır. Kitleleri etkilemek isteyenlerde bu yeteneğin gelişmiş olması gerekir.

Diksiyon ve Hitabet Arasındaki Farklar Nelerdir?

• Diksiyonda doğru konuşmaya, hitabette konuşmacının etkileyici konuşmasına ve insanları ikna etmesine odaklanılır.

• Diksiyon dil becerilerini geliştirmeye, vurgu ve tonlamaları iyileştirmeye çalışırken hitabet, kamuya açık alanlarda, siyaset meydanlarında, sunumlarda bunları etkili bir şekilde kullanarak kendini dinletebilmektir.

• Diksiyon kelimelerin doğru telaffuz edilmesini sağlarken hitabet, konuşmacının konuşurken ses tonunu ve beden dilini kullanmasını sağlar.

İyi bir diksiyona ve hitabet yeteneğine sahip olmak ve geliştirmek için eğitim alınabilir. Bu eğitimlerde birçok diksiyon çalışmaları yapılır. Bunlardan bazıları;

1) Kelime çalışmaları
2) Okuma çalışmaları
3) Nefes egzersizleri
4) Dudak egzersizleri
5) Çene egzersizleri
6) Sesli ve sessiz okuma çalışmaları
7) Tekerlemeler
8) Kalem egzersizleri
9) Tonlama ve vurgu çalışmaları
10) Jest ve mimik çalışmaları

Diksiyon ve hitabet eğitimi alan kişiler çoğunlukla hemen konuşmalarının büyüleyici bir şekilde düzeleceğini düşünür. Ama tabii ki bu aniden düzelmez. Çünkü sadece eğitim almak yetmez. Eğitimde verilen ödevlerin düzgün bir şekilde yapılması gerekir. Hatta bu çalışma ödevleri eğitim bittikten sonra da belirli aralıklarla yeniden yapılmaya devam edilmelidir. Gelişim gösterebilmek için bunlar çok önemlidir. Eğer siz bunları yapmazsanız sadece bir sertifikaya sahip olursunuz. Üstüne üstlük bir de zaman kaybınız olur. Hiçbir kurs ve eğitim size sihirli bir değnekle hayatınızı değiştirme gücü sunmaz. Bu yüzden kendimize dürüst olmalı ve gelişimin yavaş yavaş artacağını bilmeliyiz.

Her şeyin olduğu gibi etkili konuşmanın da belli başlı kuralları vardır. Bunlar;

• Ses tonuna dikkat edilmelidir. Monotonluk konuşmanızın sıkıcılaşmasına sebebiyet verir.

• Ağzımızdan çıkan kelimelerin telaffuzuna dikkat edilmelidir. Dilin doğru kullanılması önemlidir.

• Konuşma esnasında vurgu ve tonlamalara dikkat edin.

• Hızlı konuşayım derken kelimeleri yutmayın.

• Konuşmanızı gereksiz şekilde uzatmayın.

• Karşınızdakini dinleyin ve bunu başınızı sallayarak ve gözlerinin içine bakarak ona hissettirin.

• İltifat ederken yapmacıklıktan uzak durun ve abartıdan kaçının.

• Konuşmalarınızı karşınızdaki insana göre yapın. Eğitim seviyesine, yaşına, ilgi alanlarına önem verin. Karmaşık cümleler kurarak karşı tarafın sizi anlamamasına olanak vermeyin.

• Nefesinizi kontrollü bir şekilde kullanın.

• Eğer konuşma yapmadan önce pratik yapmaya zamanınız varsa bunu etkili bir şekilde kullanın. Hazırlık yapmak kendinize daha çok güvenmenizi sağlar.

İşte bunlar etkili bir konuşmada dikkat etmeniz gerekenler. Bunlara dikkat ettiğiniz sürece insanlar sizin iyi bir konuşan olduğunuzu düşünecek ve onlarda iyi bir izlenim bırakacaksınızdır.

İrem Avşar